مفهوم بسته بندی

بسته‌بندی

بسته‌بندی، جزء ضروری یک محصول است که شناساندن و نگهداری محصول را از تولید تا مصرف بر عهده دارد. علم طراحی بسته‌بندی؛ دانش، هنر و فناوری محافظت از محصول برای نگهداری، انبارش، انتقال و توزیع، ذخیره، فروش و به‌کارگیری آن است به گونه‌ای که از سویی کمترین آزار در هنگام تولید تا مصرف به محتوای محصول و از سوی دیگر به محیط‌زیست وارد گردد.

بسته‌بندی شامل مراحل طراحی، ارزیابی، و تولید بسته‌ها می‌شود. بسته‌بندی به‌طور بسیار جامعی بر زندگی سایه افکنده‌است، به‌طوری‌که در اطراف خود آن را مشاهده می‌کنیم. از اقلام مواد غذایی و دارویی گرفته تا کالاهای مصرفی و لوازم خانگی و کالاهای صنعتی و استراتژیک مانند محصولات پتروشیمی همه با بسته‌بندی مرتبط هستند.وظیفه اصلی بسته‌بندی محافظت از محصول است. بسته‌بندی با برچسب‌های استاندارد این امکان را می‌دهد تا متوجه شویم چه گونه محصولی درون بسته قرار دارد و شرایط حفظ و نگهداری آن چگونه است. سازمان جهانی استاندارد (ISO) و سازمان‌های معتبر و ملی استاندارد کشورهای پیشرفته گام‌های مهمی در تدوین استانداردهای بسته‌بندی و مشخصات فنی آن برداشته‌اند. طراحی بسته‌بندی شامل طراحی فیزیک بسته‌بندی و گرافیک آن است.طراحی بسته‌بندی باید زیرگروه طراحی محصول باشد به گونه‌ای که به طراحی بسته‌بندی به عنوان جزئی از پویش عملیات طراحی محصول نگریسته شده و همپای آن شروع شود و انجام یابد.

تاریخچه بسته‌بندی در گذر زمان

مدت‌های طولانی است که از بسته‌بندی برای حفاظت کالاها استفاده می‌شود. اکنون می‌توان گفت که همه محصولات به‌صورت بسته‌بندی به مشتریان ارائه می‌گردد. بسته‌بندی از آن جهت که می‌تواند به کالا ظاهری زیبا و از نظر فنی نسبت به دیگر کالاها نمایی برتر بخشد، مورد توجه بسیار قرار می‌گیرد. و از آنجایی که ظاهر مناسب بسته‌بندی محصول نقش بسزایی در انتخاب محصول توسط مشتری دارد، و سبب جلب نظر مشتریان می‌گردد، بدین جهت بسته‌بندی دارای نقش بسیار مهمی است.

بسته‌بندی نخست با به‌کارگیری مواد طبیعی مانند برگ درختان آغاز و سپس تولید محصولات با مواد بافتنی و ظروف انجام شده‌ است.تخمین زده‌ می‌شود که شیشه و چوب موادی هستند که حدود ۵۰۰۰ سال برای بسته‌بندی مورد استفاده بوده‌اند.در سال ۱۸۲۳ پیتر دوراند انگلیسی صاحب نخستین حق اختراع برای قوطی فلزی شد به عنوان نخستین بسته‌بندی ساخته‌شده از ورقه‌های فلزی بود. در ادامه در سال ۱۹۰۰ قوطی‌های سه قطعه‌ای دو اتصالی مورد استفاده قرار گرفتند.در همین زمان بود که کاغذ و مقوا به عنوان دو ماده مهم در بسته‌بندی مورد استفاده قرار گرفتند که سپس با ابداع پلاستیک این ماده رفته رفته جایگزین کاغذ و فلز شد.استفاده گسترده از پلاستیک در بسته‌بندی پس از جنگ جهانی دوم آغاز شد.پلی‌اتیلن در طول جنگ در مقیاس گسترده‌ای تولید شد و پس از جنگ تبدیل به قابل دسترس‌ترین ماده در بازار شد، به طوری که در آغاز جایگزین کاغذ مومی در بسته‌بندی نان شده بود.از سال ۱۹۷۰ بسته‌بندی پلاستیکی به سرعت رو به رشد نهاد.با پیشرفت فناوری و وضعیت کنونی مواد اقتصادی و مناسب‌تری پا به عرصه صنعت بسته‌بندی گذاشتند. چرا که در گذشته بسته‌بندی تنها برای ترابری و محافظت به کار می‌رفت، اما امروزه با مواد گوناگون موجود، بسته‌بندی وظیفه و نقش تبلیغاتی برای محصول را نیز بر عهده گرفته است.در نتیجه امروزه بسته‌بندی جزئی از سیاست‌های فروش و بازاریابی است. چرا که این بسته‌بندی است که بین محصولات مشابهی که در قفسه‌های فروشگاه‌ها در کنار هم چیده شده‌اند، تفاوت ایجاد می‌کند.

اهداف بسته‌بندی

حافظت فیزیکی – اشیاء قرار داده شده درون بسته نیاز به محافظت در برابر سایر عوامل مانند ضربه، لرزش، فشار، حرارت و غیره دارند.

لایه و مانع محافظتی – محافظت در برابر عدم ورود اکسیژن، بخار آب، گرد و خاک، اشعه ماوراءبنفش، در بسته‌بندی مد نظر قرار می‌گیرند. عدم نفوذپذیری بسته یک فاکتور اساسی و مهم در طراحی بسته‌بندی است. در برخی از بسته‌ها از ماده جذب‌کننده اکسیژن برای کمک به طول عمر بسته و به ویژه محصول درون آن استفاده می‌شود. فشار هوای تعدیل شده یا کنترل شده نیز در برخی از بسته‌های غذا گنجانده شده‌است.

حفظ کیفیت محتویات درون بسته و طولانی کردن عمر آن یکی از مهم‌ترین وظایف بسته‌بندی است.

اطلاع‌رسانی – اطلاعاتی مانند نحوه انبارش و به‌کارگیری محصول، ترابری، چگونگی حذف یا نابود کردن بسته‌ها یا محصولات؛ بر روی بسته‌ها چاپ‌شده یا توسط برچسب آن‌ها چسبیده می‌شوند. همه محصولات غذایی، دارویی، پزشکی و شیمیایی بسته‌بندی باید با استانداردهای معتبر بین‌المللی مطابقت داشته و در برخی موارد با قوانین بین‌المللی یا منطقه‌ای یا انجمنی مانند FDA , IMDG code مطابقت داشته باشند.

بازاریابی – بسته‌بندی‌ها و برچسب‌ها می‌توانند توسط بازاریابان برای ترغیب مشتریان بالقوه برای خرید محصول استفاده شود. طراحی بسته یک نمود بیرونی ثابت و مهم برای دوجین از سال‌ها بوده‌است. ارتباطات بازاریابی و طراحی‌های گرافیکی برای نما دادن به بسته و در بیشتر موارد به عنوان نقطه اصلی فروش بکار برده شده‌اند.

ایمنی – بسته‌بندی نقشی مهم و اساسی در کاهش ریسک امنیتی برای سلامت محموله دارد. بسته‌ها با پوشش مقاومتی مناسب بهتر می‌توانند در کاهش آسیب و هم‌چنین جلوگیری از دستبرد به محصول مطلوب واقع شوند.

بسته‌ها می‌توانند برای کاهش خطر دستبرد و دسترسی غیرمجاز به کالا، سازماندهی و مهندسی شوند: ساختمان برخی از بسته‌ها برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز عایق مقاومتی دارند و برخی نیز دارای مهر و لاک برای جلوگیری از بازشدن و دستبرد می‌باشند. بسته‌ها همچنین می‌توانند شامل ابزارهایی مانند بسته‌های زنگ‌دار یا برچسب‌های RFID باشند.

سهولت – بسته‌ها باید ویژگی‌هایی را به همراه داشته باشند که باعث سهولت در توزیع، جابه جایی، نمایش، باز و بسته نمودن دوباره، فروش، استفاده و استفادهٔ مجدد از آن گردند.

بسته‌بندی به سامانه هماهنگی اطلاق می‌شود که هدف از آن آماده‌سازی کالا جهت ترابری، توزیع، انبارش، فروش و مصرف باشد. بسته‌بندی یک عملیات تجاری پیچیده، پویا، علمی، هنری است که در بنیادی‌ترین شکل خود، کارکردهای محافظت، نگهداری، ترابری، اطلاع‌رسانی و فروش را شامل می‌شود. بسته‌بندی گونه‌ای عملکرد خدماتی است که به خودی‌خود نمی‌تواند وجود داشته باشد زیرا به یک کالا نیازمند است. اگر کالایی وجود نداشته باشد بسته‌بندی نیز وجود نخواهد داشت.

مواد و چاپ در بسته‌بندی

بسته‌بندی را می‌توان بر اساس مواد اولیه به‌کار رفته در تولید بسته‌بندی طبقه‌بندی کرد. متداول‌ترین نمونه‌ها عبارتند از:

·       کاغذ

·       مقوا

·       چوب

·       فلز

·       شیشه

·       پلاستیک

·       تلفیق مواد مختلف و چند لایه

همچنین گونه‌های بسته‌بندی‌ را می‌توان بر اساس گونه و تکنیک چاپ به‌کار رفته در تولید آنها (چاپ روی بسته‌بندی و عملیات تکمیلی) نیز طبقه‌بندی کرد:

·       چاپ افست (خشک و تر)

·       چاپ سیلک‌اسکرین

·       چاپ فلکسو

·       چاپ گراوور

·       چاپ جوهر افشان

·       چاپ بالشتکی

·       چاپ لترپرس و طلاکوبی

‫‫مفهوم بسته بندی (Packaging) در بازاریابی

بسته بندی (Packaging)، از دیگر تصمیماتی است که یک مدیر محصول باید آن را اخذ نماید. کاربرد بسته بندی به صورت سنتی، در بر گرفتن محصول و محافظت از محصول بوده است. بسته بندی در این حالت، سه لایه را در بر می‌گرفت:

·       بسته بندی اولیه؛

·       بسته بندی ثانویه؛

·       بسته بندی حمل و نقل.

به طور مثال در یک خمیردندان، تیوب نگه‌دارنده خمیردندان، بسته بندی اولیه می‌باشد. جعبه نگه‌دارنده تیوب، بسته بندی ثانویه و کارتونی که برای حمل و نقل این جعبه‌ها داخل آن چیده می‌شوند، بسته بندی حمل و نقل نام دارد.

نکته کلیدی در این است که امروزه رقابت آن چنان شدت یافته است که بسته بندی، مفهومی فراتر از کاربردهای ذکر شده را در بر می‌گیرد. در واقع امروزه بسته بندی، به عنوان یکی از ابزارهای ارتباطات یکپارچه بازاریابی در نظر گرفته می‌شود. بسته بندی امروزه مانند سایر ابزارهای ارتباطی چون تبلیغات، روابط عمومی (Public Relations) و پیشبرد فروش (Sales Promotion)، قادر است با مشتریان ارتباط برقرار نماید. از این رو امروزه بسته بندی مفهومی فراتر از کاربردهای محافظت و نگه داری محصول را شامل می‌شود.

برخی از صاحب‌نظران، به دلیل اهمیت بسته بندی، آن را به عنوان P پنجم بازاریابی در نظر می‌گیرند. برخی دیگر بسته بندی را در P اول از 4P یعنی محصول، دسته بندی می‌نمایند. بسته بندی امروزه باید جذاب و توصیف‌کننده محصول باشد. برخی از افراد، محصول را صرفا به دلیل بسته بندی خوب آن خریداری می‌کنند. از این رو بسته بندی قادر است عمل ترفیع را انجام دهد. مانند شکلات کادویی. در خرید شکلات کادویی، معیار اصلی انتخاب، بسته بندی محصول است.

در برخی صنایع مانند صنعت عطر و ادکلن، بسته بندی آنچنان اهمیتی می‌یابد که اصل محصول را می‌تواند به حاشیه ببرد. برخی طراحان خوب دنیا مانند فرانسوی‌ها و ایتالیایی‌ها، در این زمینه فعالیت چشم‌گیری دارند.

ملاحظات بسته بندی

در رابطه با بسته بندی، یک مدیر محصول باید ملاحظاتی را مد نظر قرار دهد. این ملاحظات شامل:

·       مفهوم بسته بندی؛

·       ایمنی و حفاظت از محصول؛

·       مسائل زیست محیطی؛

·       هماهنگی با آمیخته بازاریابی.

مفهوم بسته بندی

مفهوم بسته بندی، جزء اولین ملاحظاتی است که یک مدیر محصول باید به آن بپردازد. در ابتدا باید مفهوم بسته بندی تبیین گردد؛ که خود دارای دو بُعد اصلی است.

تعیین هدف بسته بندی؛

تعیین عناصر بسته بندی.

در تبیین هدف بسته بندی، مدیر محصول اهداف بسته بندی را مشخص می‌کند. اینکه هدف بسته بندی محافظت از محصول باشد یا اینکه بسته بندی به عنوان یک ابزار ارتباطی، در جهت ترفیع محصول به کار برده شود، دو هدف بسیار متفاوت‌اند که مدیر محصول، اقدام به تصمیم‌گیری در مورد آن می‌نماید.

دومین عامل مفهوم بسته بندی، تعیین عناصر بسته بندی بر اساس اهداف آن است. به طور مثال چنانچه هدف، ارتباط با مشتری باشد، لازم است از اجناس، مواد اولیه و طراحی استفاده شود که مفاهیم مورد نظر شرکت را به مشتری انتقال دهد.

ایمنی و حفاظت از محصول

ایمنی محصول، یک تصمیم کلیدی در ملاحظات بسته بندی می‌باشد. از این رو بسته بندی باید قادر به حفظ ایمنی محصول باشد.

مسائل زیست محیطی

دوستدار محیط زیست بودن، امروزه بحث بسیار مهمی است که برای شرکت‌ها، شهرت و اعتبار به همراه دارد. استفاده از بسته بندی‌هایی که به محیط زیست آسیب نرسانند، نه تنها برای شرکت موجب شهرت و اعتبار است، بلکه به عنوان یک الزام باید مورد توجه مدیران محصول قرار گیرد. خوشبختانه، بسیاری از شرکت‌ها امروزه تبدیل به شرکت‌های سبز شده‌اند و ملاحظات زیست محیطی را رعایت می‌کنند.

هماهنگی با آمیخته‌های بازاریابی

نکته آخر در ملاحظات بسته بندی، هماهنگی با آمیخته‌های بازاریابی است. آنچه در بسته بندی باید مورد توجه قرار گیرد این است که، بسته بندی و عناصر آن باید با آمیخته‌های بازاریابی هماهنگ باشد تا بتوانند استراتژی‌های بازاریابی را مورد حمایت قرار دهند.

به طور مثال، برندهای لوکس که با قیمت بسیار بالا در موقعیت بالایی از بازار جایگاه‌یابی شده‌اند، لازم است دارای بسته بندی مناسب با جایگاه برند باشد. یا بالعکس، الزامی وجود ندارد که برندی با جایگاه پایین دارای بسته بندی گران قیمتی باشد. از این رو بسته بندی و عناصر آن باید استراتژی‌های بازاریابی را حمایت نمایند.

بسته‌بندی محصول (Product Packaging) آمیزه‌ای از طرح، رنگ، نماد و مواد اولیه با هدف نگهداری، سهولت حمل و معرفی برند می‌باشد. بسته‌بندی چهره کالا است. بسته‌های محصول محصول سبب ساز اولین ارتباط مستقیم با مشتری است. بنابراین تا حد زیادی وظیفه ارائه یک تصویر ذهنی مطلوب از کالا را به عهده دارد.

از نظر روانی اولین برخورد و تصویری که ما از اشخاص داریم مهمترین تصویر و تعیین کننده ترین است. حتی در یادآوری اشخاص بعد از ۲۰ سال، اولین برخورد به ذهن ما می‌آید. این قاعده در مورد کالا هم صادق است. بسته بندی محصول از مباحث کلیدی مدیریت رفتار مصرف‌کننده است. برای ارزیابی این عامل کلیدی از پرسشنامه بسته‌بندی محصول استفاده کنید.

از سوی اندیشمندان بازاریابی، بسته‌بندی به عنوان ابزاری استراتژیک جهت افزایش رقابت‌پذیری محصولات مورد تائید قرار دارد. تفاوت بین ادراک مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در رابطه با ارزش محصولات، فاکتور مهمی در تعیین موفقیت یا شکست یک محصول است. بنابراین ادغام نظریات مصرف‌کنندگان در زنجیره ارزش برای محصول، فاکتور بسیار مهمی در کسب مزیت رقابتی است. یکی از موضوعاتی که در تعیین ارزش‌گذاری محصولات اغلب نادیده گرفته می‌شود نظر مصرف‌کنندگان راجع به بسته‌بندی است. ارزش افزوده به محصول از طریق بسته‌بندی در بسیاری موارد با نظرات متفاوت زیادی روبرو است اما درباره اهمیت بکارگیری بسته‌بندی برای خلق ارزش افزوده محصول اجماع نظر وجود دارد.

تعریف و مفهوم بسته‌بندی محصول

بسته‌بندی محصول عبارت است از هرگونه ظرف یا بسته‌ای که محصول در آن برای فروش به بازار عرضه می‌شود یا به‌وسیله آن اطلاعات لازم در مورد محصول به مصرف‌کنندگان منتقل می‌شود. در تعریفی دیگر بسته‌بندی به‌عنوان یک سیستم هماهنگ توصیف می‌شود که هدف از آن، آماده‌سازی کالا جهت حمل و نقل، توزیع، انبار کردن، فروش و مصرف است. سرانجام بسته‌بندی از طرفی عبارت از هنر، علم و تکنولوژی به‌جهت آماده‌سازی کالاها برای حمل و نقل و فروش و از طرفی، وسیله‌ای جهت اطمینان از سلامت محصول در تحویل به آخرین مصرف‌کننده در بهترین شرایط با کمترین هزینه متوسط است.

بسته‌بندی محصول نقش عمده‌ای در تضمین سلامتی و ارتقای محصول دارد. بسته‌بندی باید چنان طراحی شود که محصول در شرایط مناسب باقی بماند. طراحی بسته‌بندی به خواص مکانیکی، شیمیایی و فیزیکی محصول که بسته‌بندی می‌شود ارتباط دارد. نوع و ترکیب بسته‌بندی در ارتقای کیفیت محصول مهم است. تحلیل جنبه‌های انتخاب و طراحی بسته‌بندی برای یک بازار نیازمند داشتن اطلاعاتی درباره شیوه‌های تجارت، جمعیت قیمت‌ها نیاز مشتری و شرایط محیطی و قانونی می‌باشد.

یکی از عوامل کاهش هزینه‌ها و افزایش سود در زنجیره عرضه کل محصولات بسته‌بندی است که وظیفه آن گسترده تر و خلاقانه تر از حفاظت از مواد است. با طراحی بهینه بسته‌بندی به کمک نرم‌افزارهای تخصصی طراحی می‌توان کاهش هزینه‌های محصول را در کل شبکه توزیع (هزینه‌های انبارش و نگهداری و حمل و نقل) ایجاد کرد. این امر ارتباط مستقیم با افزایش فروش محصولات داشته و منجر به افزایش سود آوری و بهره‌وری سیستم می‌شود.

کاربردهای بسته‌بندی محصول

پنج وظیفه اصلی برای بسته‌بندی شناسائی کرده‌اند. این وظایف عبارتند از:

·       نگهداری

·       حفاظت و ذخیره

·       بازاریابی

·       ارائه مشخصات

·       سهولت استفاده برای کاربر

نگهداری نخستین وظیفه یک بسته است. به این معنی که بسته محصول در وهله نخست ظرفی است که محصول در آن قرار می‌گیرد. وظیفه دیگر بسته بندی کمک به حفظ سلامت محتویات آن است. برای مثال حفاظت در برابر نور، گرما و یا تغییرات شیمیائی از وظایف بسته‌بندی است. یک بسته با مشخصاتی که روی آن درج می‌شود وظیفه اطلاع رسانی از محتویات را نیز به عهده دارد. همچنین می‌تواند با طرح و رنگ ویژه یک مزیت بازاریابی برای محصول ایجاد کند.

از نظر مشتریان و شرکت‌ها، بسته بندی محصول باید به گونه‌ای طراحی شود که بیانگر هدف‌های مهم زیر باشد.

·       شناسایی نام تجاری

·       ارائه اطلاعات مختلف به مشتری

·       تسهیل جا به جایی و محافظت از محصول

·       تسهیل ذخیره سازی محصول در منزل

·       تسهیل مصرف محصول

هر بسته محصول حداقل چهار وظیفه اصلی دارد که شامل نگهداری، حفاظت، آسان کردن جابه جایی و ارتقای فروش است. بسته باید مقدار معینی از محصول را تا حد ممکن به طور کارآمد نگهداری کند. بسته‌بندی باید محکم و به اندازه کافی با دوام باشد و از محتویات آن در برابر فاسد شدن شکستگی رطوبت و دست برد محافظت کند. بسته باید جا به جایی محصول تا رسیدن به دست مصرف‌کننده نهایی را آسان کند.

بسته‌بندی و آمیخته بازاریابی

بسته‌بندی محصول را یکی از عناصر آمیخته بازاریابی معرفی کرده اند. یعنی هر فردی که به‌عنوان مدیر یا پژوهشگر بازاریابی انجام وظیفه نماید، هر مدیر یا کارشناس بازاریابی یا فردی که بخواهد به‌نحوی در مورد یک بنگاه و تولیدات آن مطالعه نماید، ناگزیر از مطالعه و بررسی روش‌ها و انواع بسته‌بندی تولیدات آن بنگاه است و این بررسی باید در دو زمینه حفاظتی و اطلاع‌رسانی انجام شود. یکی از موارد مهم در بررسی‌های مربوط به کالا، شکل، رنگ، طرح و بسته‌بندی است و این اجزا در ترکیب با یکدیگر شکل ظاهری کالا را به‌گونه‌ای که در برابر مصرف‌کننده جلوه‌گر شود، تشکیل می‌دهند.

در سال‌های اخیر با رشد مفاهیم مرتبط با پایداری و توسعه پایدار، مفهوم بسته‌بندی سبز اهمیت بسیاری دارد. بسته‌های سبز یکی از ارکان آمیخته بازاریابی سبز شرکت هستند. در این رویکرد شرکت‌ها و موسسات تولیدی می‌کوشند تا محصولات خود را به‌صورت دوست‌دار محیط‌زیست تهیه کنند.

با این حال، خیلی از کالاهایی که به بازار عرضه می‌شوند، باید بسته بندی شوند. بسته‌بندی در مورد ابزارآلات ارزان‌قیمت، نقش چندان زیادی ندارد؛ اما در مورد اقلامی نظیر لوازم آرایشی، وظیفه‌ای بسیار با اهمیت برعهده دارد. بعضی از بسته بندی‌ها (نظیر شیشه نوشابه کوکاکولا) شهرت جهانی دارند. بسیاری از بازاریابان، بسته‌بندی را همراه با عناصر دیگر بازاریابی (قیمت، کالا، مکان و تبلیغات پیشبردی)، پنجمین عنصر ترکیب عناصر بازاریابی می‌دانند. در هر حال، بازاریابان، با بسته‌بندی به‌عنوان رکنی از خط‌مشی کالا برخورد می‌کنند.

خلاصه و جمع‌بندی

بسته‌بندی را دانش، هنر و تکنولوژیِ محصور کردن یا محافظت از محصول برای پخش، ذخیره و استفاده از آن معرفی می‌کند. بسته‌بندی همچنین به فرایند طراحی، ارزشیابی و ساخت بسته‌ها اشاره دارد.  می‌توان آن را سیستمی هماهنگ دانست که محصولات را برای انتقال، انبارداری، تدارکات، فروش و نهایتا استفاده‌ آماده می‌کند. علاوه بر این بسته‌بندی درباره‌ی اینکه محصول به صورت کلی چیست اطلاعاتی را در اختیار مصرف‌کننده می‌گذارد. حتی وقتی کسی از محصولِ درون بسته بی‌اطلاع باشد کل یک بسته‌بندی می‌تواند به فرد بگویید با چه محصولی رو‌به‌روست. در مورد محصولاتی که خریدار از قبل با آنها آشناست بسته‌بندی به فرد کمک می‌کند در یک فروشگاه شلوغ به راحتی محصول محبوب خود را پیدا کند.

بسته بندی محصولات باید ساده و در عین حال گیرا باشد. همچنین استفاده‌ی آسانِ کودکان و بزرگسالان، هردو، باید در طراحی بسته‌بندی مورد توجه قرار بگیرد. حمل‌و‌نقل و جابه‌جایی آن آسان باشد. از رنگ‌های متنوع در آن استفاده شده باشد تا محصول دیده شود. به یاد داشته باشید یک طراحی ساده‌ با برچسب و محتوای درست، اثرگذاری بیشتری نسبت به یک طراحی شلوغ دارد. از آنجا که بسته‌‌بندی برای فروش اهمیت دارد طراحان باید به موارد مطرح شده در این نوشته توجه کنند تا یک طراحی مؤثر و کارا داشته باشند. اگر شما طراح هستید در مراحل طراحی بسته‌بندی‌ها باید با مشتری‌تان به خوبی هماهنگ شوید. در نهایت طرح مناسب محصول و مطابق میل سفارش‌دهنده را بیافرینید.

منابع

Wikipedia

www.bmsd.net

parsmodir.com